THÔNG CÁO BÁO CHÍ
ĐỐI THOẠI QUỐC GIA “CHUYỂN ĐỔI NĂNG LƯỢNG BỀN VỮNG – QUẢN TRỊ, TÀI CHÍNH VÀ CÔNG NGHỆ”
Việt Nam đang nỗ lực hiện thực hóa cam kết mạnh mẽ của mình về giảm mức phát thải thông qua chuyển đổi năng lượng công bằng và bền vững.
Hà Nội, ngày 23/11/2022 – Trong hai ngày 22-23/11/2022, Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường (KH,CN&MT) của Quốc hội và Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ) đã phối hợp tổ chức Chương trình Đối thoại quốc gia: “Chuyển đổi năng lượng bền vững – Quản trị, Tài chính và Công nghệ”, thuộc khuôn khổ Dự án “Năng lượng sạch, Chi phí hợp lý và An ninh năng lượng cho các quốc gia Đông Nam Á (CASE)”, do Bộ Kinh tế và Hành động Khí hậu CHLB Đức (BMWK) tài trợ.
Diễn đàn thu hút sự tham gia của hơn 200 đại biểu trực tiếp và trực tuyến đến từ các cơ quan của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương, các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý, các tổ chức quốc tế, các cơ quan báo chí. Đặc biệt, Ông Nguyễn Đức Hải, Phó Chủ tịch Quốc hội, Ông Guido Hildner, Đại sứ CHLB Đức tại Việt Nam đã dành sự quan tâm, tình cảm và trách nhiệm đến và phát biểu khai mạc, mở đầu Hội thảo.
Xuyên suốt Chương trình Đối thoại là những trao đổi, thảo luận về kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn Việt Nam trong xây dựng định hướng chiến lược và kế hoạch chuyển đổi năng lượng bền vững nhằm đạt mục tiêu trung hòa các bon vào giữa Thế kỷ 21. Các đại diện từ các cơ quan của Quốc hội Việt Nam và Đại sứ quán đặc tại Việt Nam cùng chia sẻ chức năng, nhiệm vụ và vai trò của Quốc hội để thúc đẩy lộ trình chuyển đổi năng lượng (CDNL); các bộ ngành, cơ quan khoa học của Việt Nam cũng trao đổi về định hướng chiến lược phát triển ngành để hướng tới mục tiêu phát triển thấp. Bên cạnh đó, Bộ Kinh tế và Hành động khí hậu CHLB Đức (BMWK) và Bộ Năng lượng Indonesia cũng đóng góp những kinh nghiệm thực tiễn của nước mình trong lộ trình hướng tới Net-zero vào năm 2060.
Những kết quả bước đầu của quá trình Chuyển đổi Năng lượng (CDNL) thời gian qua đã cho thấy quá trình triển khai có thuận lợi và thách thức xen kẽ, trong đó khó khăn, thách thức là chủ yếu; các giải pháp về quản trị, trọng tâm là cơ chế, chính sách, pháp luật là yếu tố then chốt cho CDNL công bằng và bền vững; cùng với đó là các vấn đề về tài chính, công nghệ, kỹ thuật và quy trình giảm phát thải cho các tập đoàn kinh tế hoạt động trong lĩnh vực năng lượng nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu; vấn đề hợp tác, trong đó có hợp tác quốc tế ở các cấp độ toàn cầu, khu vực, quốc gia, địa phương, cộng đồng, giữa các ngành, lĩnh vực và các bên liên quan đóng vai trò hết sức quan trọng.
Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, đoàn đại biểu Quốc hội, đại biểu Quốc hội có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng bền vững thông qua việc thực hiện các quyền lập pháp, giám sát và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước. Trong giai đoạn trước mắt, cần tập trung hoàn thiện hệ thống pháp luật phục vụ cho việc sửa đổi toàn diện Luật Điện lực, Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, Luật Năng lượng nguyên tử, Luật Khoáng sản, xây dựng mới Luật Năng lượng tái tạo; thực hiện có hiệu quả giám sát chuyên đề của Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong năm 2021 về “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016 – 2021”.
Trong bài phát biểu khai mạc Chương trình Đối thoại, Ông Nguyễn Đức Hải, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội đã nhấn mạnh: “Việt Nam có một nền kinh tế năng động với tốc độ tăng trưởng cao trong nhiều năm liên tục. Nhu cầu sử dụng năng lượng, đặc biệt là điện năng ngày càng tăng cao. Để đạt các mục tiêu về phát triển kinh tế xanh, bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu, trong thời gian qua Đảng và Nhà nước Việt Nam đã ban hành nhiều chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng, trong đó đáng lưu ý là vào ngày 11/02/2020, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 55-NQ/TW về “Định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Theo đó, đã đề ra quan điểm “Bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng quốc gia là nền tảng, đồng thời là tiền đề quan trọng để phát triển kinh tế – xã hội. Ưu tiên phát triển năng lượng nhanh và bền vững, điều trước mắt, gắn với bảo vệ môi trường sinh thái, bảo đảm quốc phòng, an ninh, thực hiện tiền bộ và công bằng xã hội có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, là nhiệm vụ trọng tâm xuyên suốt trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”. Để thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ, các cấp, các ngành và địa phương đã và đang tập trung xây dựng và triển khai các chương trình, dự án, nhiệm vụ có liên quan.
Ông Lê Quang Huy, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban KH,CN&MT của Quốc hội cho biết: “Chuyển đổi năng lượng bền vững nhằm giảm phát thải khí nhà kính, bảo vệ hệ thống khí hậu trái đất nhưng vẫn bảo đảm an ninh năng lượng và giảm thiểu tác động đến phát triển kinh tế – xã hội – môi trường là một xu hướng tất yếu ở quy mô toàn cầu mà Việt Nam đã nắm bắt và bắt đầu thúc đẩy mạnh mẽ. Đây là quá trình đòi hỏi những nỗ lực rất lớn của Việt Nam cùng sự hỗ trợ của quốc tế để giải quyết những vấn đề khó khăn, bất cập ở góc độ chính sách, quản trị, tài chính, công nghệ.”
Bà Vũ Chi Mai, Giám đốc Dự án CASE chia sẻ: “Trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu cùng như tình hình cung ứng năng lượng truyền thống, chuyển đổi năng lượng hơn bao giờ hết trở thành một nhu cầu và giải pháp. Tiến trình chuyển đổi năng lượng cần sự đồng hành cam kết của nhiều cơ quan, đơn vị, diễn ra ở mọi cấp độ. Chính vì vậy, tại Việt Nam, việc dự án CASE có cơ hội được làm việc với Quốc hội, cơ quan thực hiện quyền lập pháp, đại biểu cao nhất của Nhân dân trong chỗ đó này thực sự rất phù hợp. Bên cạnh việc tổ chức những diễn đàn đối thoại cao cấp, dự án cũng thực hiện những nghiên cứu đưa ra các bằng chứng có thể giúp Quốc hội giám sát và thúc đẩy tốt hơn nữa chuyển đổi năng lượng bền vững và công bằng.”
Hội nghị đánh giá cao vai trò của Chương trình Hỗ trợ Năng lượng GIZ và Dự án CASE đã rất tích cực tổ chức sự kiện này cùng với Thường trực Ủy ban KH,CN&MT của Quốc hội để chia sẻ kinh nghiệm thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng trên thế giới, kinh nghiệm của địa vị chuyển đổi năng lượng bền vững, các chính sách của Việt Nam nhằm hướng quá trình chuyển đổi năng lượng cũng như vai trò của chuyển đổi năng lượng trong việc thích ứng và giảm thiểu biến đổi khí hậu.
Để nghiên cứu, thực hiện các giải pháp, khuyến nghị lộ trình của các vị chuyên gia đến từ cuộc Hội thảo này, cần có sự tiếp tục phối hợp nghiên cứu kỹ lưỡng, tham vấn chuyên gia tiếp theo ở nhiều góc độ (khuyến nghị hoàn thiện quy định chính sách cơ thể về tài chính, thuế, kiểm soát phát thải khí nhà kính, chuyển đổi công nghệ, đánh giá tác động đến phát triển kinh tế-xã hội). Các cơ quan của Quốc hội, trong đó có Ủy ban KH,CN&MT trân trọng sự hợp tác hỗ trợ của các tổ chức quốc tế, những thông tin tham vấn chất lượng, có căn cứ khoa học và thực tiễn vững chắc để tham mưu việc rà soát, hoàn thiện thể chế pháp luật, nhất là các luật, nghị quyết của Quốc hội và tăng cường giám sát của Quốc hội đối với các bộ, ngành của Chính phủ trong việc triển khai thực hiện các chương trình, chính sách của Nhà nước về phát triển năng lượng bền vững.
Link tải các bài tham luận trong Hội thảo: GIZ – Tài liệu Hội thảo “Đối thoại Quốc gia về chuyển đổi năng lượng bền vững – Quản trị, tài chính và công nghệ” có thể được tìm thấy tại trang web gizenergy.org.vn.
Xem thêm về dự án CASE tại:
GIZ – GIZ – Năng lượng Sạch, Chi phí hợp lý và An ninh năng lượng cho các quốc gia Đông Nam Á (CASE)
