Việt Nam có nhiều tiềm năng sử dụng khí sinh học nhưng vẫn còn thiếu chính sách hỗ trợ và gặp nhiều rào cản công nghệ để phát triển nguồn khí sinh học ở quy mô vừa và lớn.
Tại Hội nghị lần thứ 26 của Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu (COP26), Việt Nam đã đưa ra các cam kết mạnh mẽ, trong đó có tuyên bố giảm lượng phát thải khí mê-tan vào năm 2030. Để đạt được cam kết giảm phát thải khí mê-tan, Việt Nam cần có các chính sách khuyến khích phát triển khí sinh học, đồng thời cần sự đầu tư đáng kể từ cả nhà nước và khối tư nhân vào các nhà máy khí sinh học để xử lý chất thải cơ từ hoạt động sản xuất công nghiệp, nông nghiệp và rác thải của các khu vực.
Đây là những điều được trình bày và thảo luận sôi nổi tại Hội thảo quốc tế “Phát triển khí sinh học Việt Nam góp phần thực hiện COP26 – tiềm năng và thách thức” diễn ra vào ngày 18-19/10/2022 tại Hà Nội. Hội thảo nhằm giới thiệu các công nghệ khí sinh học quy mô vừa và lớn trên thế giới và tại Việt Nam, các kinh nghiệm quốc tế trong sử dụng khí sinh học phát nhiệt và điện, cũng như thảo luận để xác định các rào cản và cơ hội, đưa ra khuyến nghị giải pháp thúc đẩy phát triển khí sinh học quy mô vừa và lớn.
Hội thảo do Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo và Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức GIZ phối hợp tổ chức. Hội thảo nằm trong khuôn khổ Dự án Bảo vệ khí hậu thông qua phát triển thị trường năng lượng sinh học bền vững ở Việt Nam (BEM), do Bộ Kinh tế và Hành động Khí hậu CHLB Đức (BMWK) tài trợ thông qua Quỹ Sáng kiến Khí hậu Quốc tế (IKI).
Ông Nathan Moore – Giám đốc dự án BEM cho biết: “Bằng việc phát triển khí sinh học để phát điện, Việt Nam sẽ giảm phát thải khí mê-tan và CO2, đồng thời bổ sung nguồn điện sạch cho lưới điện. Với hội thảo này, chúng tôi hy vọng có thể đóng góp phần khai thác tốt hơn tiềm năng khí sinh học ở Việt Nam và giới thiệu các cơ chế hỗ trợ thích hợp. Như vậy, hội thảo sẽ góp phần hỗ trợ Việt Nam thực hiện các cam kết COP26 và giúp quốc gia phát triển tương lai năng lượng xanh bền vững.”
Đại diện Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo và Cục Điều tiết Điện lực, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Viện nghiên cứu chính sách, các sở ban ngành liên quan của các tỉnh, Tổng cục Môi trường, cùng như Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và các tổ chức tài chính đã tham gia sự kiện. Hội thảo đã thu hút hơn 100 đại biểu tham dự và đây là sự kiện quốc tế đầu tiên về khí sinh học của dự án BEM.
Tại hội thảo, đại diện Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã chia sẻ chiến lược phát triển chăn nuôi, các quy định và thực trạng xử lý chất thải của Việt Nam, đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường đã chỉ ra vai trò của ứng dụng khí sinh học đóng góp vào cam kết COP26 và các giải pháp để thực hiện mục tiêu đó. Đại diện của Tổ chức Phát triển Hà Lan (SNV) cũng đã giới thiệu về mô hình Năng lượng sinh học cho các trang trại chăn nuôi tại Việt Nam (BECA) – một mô hình kinh doanh bền vững, sử dụng khí sinh học phát điện.
Sau đó, lãnh đạo của một số bộ ngành liên quan và các chuyên gia đã có phần thảo luận về tiềm năng khí sinh học của Việt Nam góp phần thực hiện cam kết COP26 và các giải pháp thúc đẩy điều đó. Ngoài ra, các chuyên gia quốc tế đã giới thiệu các kinh nghiệm áp dụng công nghệ khí sinh học phát điện ở quy mô lớn.
Tại hội thảo, các thí sinh có thành tích cao nhất trong cuộc thi ‘Sáng kiến nghiên cứu khoa học – giải pháp khí sinh học’ đã được nhận giải thưởng. Cuộc thi do Dự án BEM thuộc Chương trình Hỗ trợ Năng lượng GIZ và Khoa Điện, Trường Điện – Điện tử, Đại học Bách Khoa Hà Nội tổ chức, nhằm tạo diễn đàn cho sinh viên và học sinh trên cả nước chia sẻ các sáng kiến sử dụng khí sinh học.
